عزت نفس یعنی یعنی احساس ارزشمندی که فرد نسبت به خود دارد.
آلبرت الیس (Albert Ellis) معتقد است انسانها به مورد عشق و محبت قرار گرفتن و دوری از مورد احترام نبودن بهصورت ذاتی علاقه دارند. به نظر آقای الیس اگر انسان در طول زندگیش موفقیتهای قابلتوجهی کسب کند، بنای عزت نفس و اعتمادبهنفس قوی برای او شکل میگیرد ولی اگر دائماً با شکست مواجه شود و نتواند پیشرفت کند عزتنفس و اعتمادبهنفسش آسیب میبینند.
آبراهام مازلو معتقد است: وقتی سه نیاز اول (نیازهای فیزیولوژیک، نیاز به امنیت و نیاز به تعلق و دوست داشتن) برآورده شوند، در حالتی قرار میگیریم که نیاز به احترام در ما برانگیخته میشود. ما نیاز داریم که برای خودمان ارزش و احترام قائل شویم و از طرف دیگر نیاز داریم که دیگران نیز به ما احترام بگذارند. زمانی که این نیازها ارضا شوند، فرد احساس قابلیت و ارزشمندی و مؤثر بودن میکند و اگر این نیازها برآورده نشوند، فرد احساس حقارت، درماندگی، ضعف و دلسردی و ناامیدی میکند.
تواناییهایی نظیر مهارت های ارتباطی وابسته به میزان عزت نفس ما هستند. کسانی که کمبود عزت نفس دارند همواره در این روابط با مشکلاتی رو به رو میشوند و نمیتوانند به هدفهای اصلی خود برسند.
داشتن عزت نفس کافی انگیزه، آرامش روانی و کیفیت کل زندگی را افزایش میدهد. البته در نظر داشته باشید که عزت نفس بیش از اندازه یا خیلی کم شما را درگیر مشکلاتی میکند. اگر سطح متعادلی از آن را در خود ایجاد کنید همواره از مزیتهای وجودش در درون خود بهرهمند میشوید. افرادی که این تعادل را ایجاد میکنند پس از تامین نیازهای اولیه بهمرور به خودشکوفایی میرسند.
روشهای پرورش عزت نفس:
این فهرست را همراه داشته باشید و هر روز برای آنها وقت بگذارید. پس از مدتی برای خود و مهارتهایتان ارزش قائل هستید و دیگران نیز به مراتب بیش از گذشته به شما احترام میگذارند.
-مربی خودتان باشید.
-با ترسهایتان روبهرو شوید.
-همیشه آماده یادگیری باشید.
-ظاهر مناسبی داشته باشید.
-افراد منفی را از زندگی خود دور کنید.
-مطالب الهامبخش را مطالعه کنید.
-دست از نگرانی درباره حرف مردم بردارید.
-برای کمک به دیگران داوطلب شوید.
-به مهارت جدیدی مسلط شوید.
-کاری خلاقانه انجام دهید.